یکی از دانشمندان بزرگ اسلامی که در رشته های مختلف علوم متداول صاحب نظر بوده ‘ استاد البشر و عقل حادی عشر خواجه نصیرالدین طوسی – قدس سره – است . این دانشمند والا مقام در منطق و ریاضیات و فلسفه و کلام و هیأت و نجوم و اخلاق و عرفان نظری تألیفات ارزشمندی دارد که وی را در میان مؤلفان و دانشمندان اسلامی ممتاز ساخته است . باوجود این خواجه در زمینه های عملی همچون سیر و سلوک و تخلق به اخلاق و ملکات عالی...

خواجه نصیر الدین طوسی در رشد و شکوفایی اندیشه های عرفانی سهم بسزایی دارد که اوصاف الاشراف و شرح اشارات ابن سینا موید همین امر است. اوصاف الاشراف از نظر حجم بسیار کوچک اما از حیات محتوا بسیار غنی است و خواجه در این رساله از اندیشه های عرفانی به خوبی دفاع می کند. وی مدعی برخورداری از تجربه عرفانی نیست، بلکه تلاش وی در راستای ارزیابی عقلانی و تنظیم منطقی آداب سیر و سلوک عرفانی است. رساله مزبور در ...

علی بن حسین مسعودی ، مورخ و جغرافیدان برجسته سده چهارم هجری است که از بسیاری آثار منسوب به او ، تنها دو کتاب مروج الذهب و معادن الجواهر و التنبیه و الاشراف بر جای مانده است . مقاله حاضر ، پس از شرح احوال و گزارش آثار مسعودی به معرفی کتاب ارزشمند « التنبیه و الاشراف » می پردازد: نخست منابع و مآخذ مسعودی در تألیف این کتاب معرفی می شود ، پس از آن نوآوریهای وی در این اثر برجسته می آید. واژه شناسی ،...

علی بن حسین مسعودی ، مورخ و جغرافیدان برجسته سده چهارم هجری است که از بسیاری آثار منسوب به او ، تنها دو کتاب مروج الذهب و معادن الجواهر و التنبیه و الاشراف بر جای مانده است . مقاله حاضر ، پس از شرح احوال و گزارش آثار مسعودی به معرفی کتاب ارزشمند « التنبیه و الاشراف » می پردازد: نخست منابع و مآخذ مسعودی در تألیف این کتاب معرفی می شود ، پس از آن نوآوریهای وی در این اثر برجسته می آید. واژه شناسی ،...

رساله ی اوصاف الاشراف یکی از رساله های با اهمیت خواجه نصیر الدین و از طرفی از رساله های با اهمیت تر در عرفان اسلامی خصوصاً عرفان عملی است. اوصاف الاشراف به روشنی مباحث عرفان و تصوف را به زیبایی و شیوایی و فصاحت بیان کرده است. از ایمان و ثبات شروع شده و توضیح و تفسیر بسیار زیبا و عالمانه ای تا مرتبه ی فنا فی الله و ذوب شدن در حقیقت وجود حضرت حق داشته است. نگاه زیبای او به این مراتب، جایگاه بسیار ...

این پژوهش با پرداختن به زندگی و کارنامه سیاسی محسن صدر قصد دارد، تا شرایط روزگار حیات وی و تحولات ایام کاری او را هم به بحث بکشاند و با استفاده از شیوه پژوهش از طریق جمع آوری و پالایش اطلاعات و اسناد مربوط به زندگی سیاسی صدر، روند پیشرفت سیاسی وی و عوامل این پیشرفت و فعالیتهای وی در زمان سمت های مختلف، چه مشکلاتی پیش روی صدر بوده و چه عاملی باعث شد صدر در مناسب دوره قاجار و پهلوی اول و دوم نفوذ...

یکی از مفاهیم نیازمند بررسی در تاریخ اسلام و ایران، به‌ویژه در دورة صفوی، مفهوم سیادت است. گرچه این مفهوم از آغاز تا دورة صفویه مسیری انقباضی (هاشمی، طالبی، علوی، و فاطمی) طی کرد، دربارة انتساب سیادت (پدری یا مادری) دیدگاه‌های تازه‌ای نیز پدید آمد. نگارندگان این مقاله موفق شدند دو رساله به نام‌های الاشراف علی سیادة الاشراف تألیف سیدحسین ‌بن مجتهد کرکی (د 1001ق) و رسالة فی اولاد البنات یا اثبات ...

اخلاق الاشراف عبید زاکانی با سایر آثار او هم در روش طنزپردازی و هم در زمینه ها و مضامین طنز متفاوت است. در این رساله، عبید با استفاده از نقیضه سازی از سخن شاعران و نویسندگان پیشین، به توصیف وضعیت طبقات مختلف اجتماع خصوصاً طبقات فرادست جامعه می پردازد و با توجه به انحطاط اخلاق و مرگ فضیلت ها، به طریق کنایه و تهکّم، اخلاق را مایۀ تباهی و بی اخلاقی را مایۀ سعادت می داند. باژگونگی مفاهیم و مسلّمات دین...

یکی از مفاهیم نیازمند بررسی در تاریخ اسلام و ایران، به ویژه در دوره صفوی، مفهوم سیادت است. گرچه این مفهوم از آغاز تا دوره صفویه مسیری انقباضی (هاشمی، طالبی، علوی، و فاطمی) طی کرد، درباره انتساب سیادت (پدری یا مادری) دیدگاه های تازه ای نیز پدید آمد. نگارندگان این مقاله موفق شدند دو رساله به نام های الاشراف علی سیاده الاشراف تألیف سیدحسین بن مجتهد کرکی (د 1001ق) و رساله فی اولاد البنات یا اثبات س...